Haka Dansı ile tanışmam, hakem olarak gittiğim Avustralya'da 1997 Dünya U20 Şampiyonası sırasında oldu. İlk gün Yeni Zelandalılar maçtan önce “Haka Dansı” yaparken yanımdakilere bu görüntülerin dostluk içermediğini ve izin verilmemesi gerektiğini söylemiştim. Şampiyonanın ikinci gününde tesadüf eseri Yeni Zelanda maçında görevlendirildiğimde maçın baş hakemine, “Söyleyelim de o dansı yapmasınlar. Değilse oyuna teknik faulle başlayalım.” dediğimi ancak kabul görmediğini hatırlıyorum.
Dünya Kupası'nın ilk gününde Yeni Zelandalılar'ın Haka dansı yaparken milli takımımızın hiç ilgilenmeden benche gitmesi eleştirilere neden oldu ve saygı göstermediğimiz ifade edildi.
Google'a veya diğer kaynaklara girin… Şu bilgileri bulacaksınız:
“Haka, bir savaş dansı. Bu dans eskiden, savaşlardan önce savaşçıların güçlerini göstermeleri ve karşı tarafı korkutmaları amacıyla yapılırmış. Haka dansında dansçılar, gözlerinin beyaz kısmını göstererek, bir yandan ellerini bedenlerine, bir yandan da ayaklarını yere vurarak dans ederler.
Haka'nın düşmanı caydırmaya yönelik haykırışları ve tehditkar savaş figürleri, bir Māori yerlisinin ölümden kurtuluş hikâyesini anlatıyor… Ama bu ilkel Māori dansı, ada sınırlarını çoktan aştı… Savaş dansının spor salonlarında ve sahalarda motivasyon amaçlı kullanımı hızla yaygınlaşıyor.
Haka Dansı, 1820'lerde, Māorilerin önemli kabile liderlerinden Te Rauparaha'nın düşmandan kaçıp saklandığı çukurda ölümü beklerken, mucize eseri kurtuluşunun anlatır. Haka dansı yapan sporcular memnun: ısınıp eğlendiklerini ve maça çok iyi motive olduklarını söylüyorlar..
Ancak, sert el-kol hareketleriyle yapılan ilkel figürlerin ve tehditkar haykırışların izleyen üzerinde gergin, hatta saldırgan etkiler bıraktığını düşünenler de var…”
Yeni Zelandalılar rakibi “düşman”, oyunu “savaş” olarak görecek ve sonra da saygı bekleyecek… Biz de çıkalım, maçtan önce başparmağımızı işaret ve orta parmakların arasından geçirerek karşı tarafa sallayalım… Soranlara da“Türkler'in geleneksel motivasyon metodu” diyelim…
Adamlar size dil çıkaracaklar, yumruklarını sıkacaklar ve saygı isteyecekler… Hadi canım sen de…
Bana sorarsanız FIBA, Haka Dansı'nı kesinlikle yasaklamalı… Motive olmak istiyorlarsa o tehditkar gösterilerini soyunma odalarında yapsınlar…
