Herkese merhaba.
Anadolu Efes takımı atletik performans antrenörü ve bir fizyolog olarak profesyonel takımlar ve bireysel olarak oyuncular açısından önemli birkaç konuya değinmek istiyorum.
Bildiğimiz gibi virüs salgını herkes gibi profesyonel sporcuları da evlerinde karantina altına aldı. Peki elit düzeyde her gün, hatta bazen günde çift antrenman yapan, en az haftada bir resmî maça çıkan bir basketbol oyuncusu normal calışma rutinini bırakarak kondisyonunu, basketbol becerisini ve kuvvetini koruyabilir mi? Veya nasıl koruyabilir?
Antrenman bilimini ve egzersiz fizyolojisini yakından incelersek basketbolda antrenman adaptasyonunun ve antrenman biliminin çok boyutlu ve multidisipliner bir bilim olduğunu görürüz. Aerobik ve anaerobik adaptasyon/kapasite, kuvvet ve çabuk kuvvet (power), genel hareketlilik ve çabukluk, kas ve eklem elastisitesi ve stabilitesi, beslenme, psikolojik faktörler gibi bir çok konu sporcunun atletik başarısını etkileyecek bir sistemin parçalarıdır.
Antrenman programı içerisinde gereken parametrelere baktığımızda;
1-) Elastisite yani kas gruplarının esnekliği ve eklemin rahat hareketi.
2-) Stabilite yani hareketi yapan kas gruplarının ve merkez bölgenin nasıl stabilize olduğu ve denge.
3-) Power (Çabuk kuvvet) basketbol sporunda sahada gördüğümüz sorint, sıçrama ve reaksiyon konularının hepsi ile bağıntılı bir hareketi nasıl daha hızlı ve etkin yapabildiğimiz.
4-) Periyotlama yani programı ne kadar sıklıkla ve ne kadar sürede yaptığımız.
5-) Mental stabilite ve motivasyon.
Bu faktörleri daha da arttırmak mümkün. Görüldüğü üzere bütün bu faktörleri evlerde geliştirmek mümkün değil. Dolayısıyla temel düzeyde programlar yapılsa bile bu programlar sonrasında bir sporcunun direkt sahaya çıkıp maçlara başlaması çok zor. Önceden geçirilmiş spor sakatlanması/yaralanması olan sporcuları da göz önünde bulundursak hazırlık için gerekli olan zaman minimum 2-3 haftadır. Tabii ki bu hazırlık donemi toplamda ne kadar ara verildiğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bilimsel olarak ara verildikten sonra tekrar kondisyon kazanma donemi 1’e 3 gibi bir orandadır. Yani 2 hafta ara vermenin bedeli 5 ila 6 hafta kadardır. Bu nedenle bireysel antrenmanların az da olsa devam etmesi ve sporcunun kendisini hazırlamasının önemi çok büyüktür. Liglerin devam etmesi kararı alınırsa sporcu sağlığını korumak ve sakatlanmaların önüne gecmek amacıyla bir hazırlık doneminin takımlara verilmesi gerekir.
Ara verildiği bu dönemde ise takımın atletik performans koçlarının oyuncuların durumunu yakından takip etmesi onlara performanslarını korumaları için programlar vermesi, sakatlık geçmişi olan oyuncuların özel olarak ilgili programlarının devam ettirilmesi, beslenme programlarının hazırlanması gerekmektedir. Bu çalışmaları yapmayan bir takım ve sporcular tekrar sahaya döndükten sonra bir performans düşüşü yaşayabilir veya sakatlık riski ile karsılaşabilir.
