Disiplin Kurulu, Kerem Gönlüm'ün cezasını açıklarken tüm iddialara da yanıt verdi. Kurul iki oyuncuda cathine maddesinin bulunmasının şüphe uyandırdığını belirterek saç teli testinin mümkün olmadığını dile getirdi. Kararın normal şartlarda 2 yıl olması gerektiğini ifade eden kurul, “2. sporcunun (Kasun) da benzer şekilde, bilgi ve iradesi dışında hayretle bu durumu karşılaması noktasının dikkate alınması, bu çok özel ve kendisine has ve Talimatlarda yer almayan durumun, geçmişi son derece temiz olan Sporcu Kerem Gönlüm açısından değerlendirilerek, bu özel sebeple ceza miktarında takdiren indirime gidilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır” açıklamasını yaptı. Kurul, Kasun'da düşük cathine çıktığı için organize suç için gerekli delillerin oluşmadığının da altını çizdi.
İşte kararın alındığı yöntem ve koşulları anlatan tam metin:
Sözkonusu Play-Off müsabakası bitiminde yapılan doping kontrolü sırasında her iki kulübün kura ile belirlenen ikişer sporcusundan alınan numuneler yetkili Köln Laboratuarı’na gönderilmiş ve yapılan testler neticesinde; Efes Pilsen sporcusu Kerem Gönlüm’ün test sonucu pozitif olarak tespit olmuştur.
Doping testi neticesinde, yasaklı maddeler listesindeki belirlenmiş maddelerden “cathine” maddesi, eşik olan 5 mg’ın üstünde 10,7 mg olarak bulunması üzerine, Doping Kuralları içerisinde sporcu Kerem Gönlüm hakkında, müsabakalara katılmaması için 10.08.2009 tarihinde Tedbir Kararı verilmiş ve Sonuç hakkında savunması ve (B) numunesini açtırıp, açtırmama iradesi sorulmuştur. Sporcu Kerem Gönlüm bu tespiti kabul etmemiş ve (B) numunesinin açılmasını istemiştir. Yine kurallara uygun olarak Kulüp ve Federasyon yetkililerinin hazır bulunduğu ortamda Köln Laboratuarı’nda yapılan incelemede aynı şekilde eşik üstünde “cathine” maddesi tespit edilmiştir.
Kamuoyuna yansıyan bir kısım söylenti, rakip kulübün resmi yazılı talebi ve şüpheler üzerine, aynı test sırasında numune alınan Efes Pilsenli diğer sporcunun test sonucu Köln Laboratuarı’ndan istenmiş ve bu sporcunun idrar numunesinde de; 5 mg’lık eşiğin altında, 3 mg civarında “cathine” maddesinin bulunduğu belirtilmiş, bu nedenle sonucun negatif olarak verildiği bildirilmiştir.
Bu sonuç üzerine gerek Köln Laboratuarı’nın tespitleri, gerekse TBF Sağlık ve Doping Kurulları’nın detaylı teknik mütalaaları alınmış, işlemlerin şeffaf olarak yürütülmesini teminen soruşturma ve işlemlerin seyri hakkında ilgili taraflara ve TBF Yönetim Kurulu’na özet halinde bilgi vermiştir.
Elimizdeki Laboratuar ve Sağlık Kurulu tıbbi raporlarında; Sporculara yönelik habersiz olarak yapılan doping kontrolü sırasında, eşanda numune alınan Efes Pilsenli her iki sporcuda da adli olarak yasaklı olan ve yine Doping Mevzuatı’nda da yasaklı maddeler içerisinde belirlenmiş maddeler sınıfında yer alan “cathine” maddesinin belli miktarlarda aynı anda bulunduğu, bu maddenin vücut tarafından üretilen bir madde olmadığı, dışarıdan alındığı kesin olan eksojen bir madde olduğu, ilaç olarak kullanılan bazı maddelerin vücutta metabolizma sırasında cathine oluşumuna yol açmadığı, bu maddenin tedavi amaçlı bir madde-ilaç olmadığı, sporcuların idrarlarında bulunan cathine maddesinin sporcular tarafından tek başına alındığı ve başka bir ilaç kullanımının cathine’nin tespitine yol açmadığı açıkça belirlenmiştir.
Kurulumuz hayatın doğal akışı içerisinde, aynı anda alınan numunelerde, aynı yasaklı maddeden numune alınan her iki sporcuda da az yada çok bulunmasının gerek istatistiki, gerekse mantıksal açıdan şüphe uyandırıcı bir durum olduğu izlenimini edinmiştir.
Bu net bulgular çerçevesinde soruşturma derinleştirilerek, Efes Pilsen Kulübü’nün yardımcı teknik personeli olarak Doktor Erşan Ateş’in, Masör Bahattin Tapan’ın ve Kondisyoner Yüksel Tezel’in ayrı ayrı şifahi beyanları alınmış, ayrıca sporcu Kerem Gönlüm’ün yazılı savunması yanında şifahi savunması ve diğer Efes Pilsenli sporcunun şifahi beyanları alınmıştır.
Sözkonusu beyan ve savunmaların tümünde; müsabakalar sırasında takım, sporcu, yönetici ve diğer personelinin genel olarak birlikte davrandıkları, birlikte yiyip-içtikleri, ilaç olarak Kulüp tarafından tavsiye edilen ve herkesçe bilinen firmanın vitamin ürünlerinin kullanıldığı, kulübün doktorunun tavsiye ve onayı dışında ilaç vb. alınmadığı, enerji içeceklerinin de yine kapalı kutular halinde Kulüp sponsoru şirketin ürettiklerinin kullanıldığı belirtilmiştir. Açık olarak ise kamp yaparken otelde yemek, çay, kahve vb. günlük yiyecek ve içeceklerin tüketildiği belirtilmiştir.
Bu arada yetkili Laboratuardan saç teli dahil başkaca benzer bir delilden sonuca ulaşma imkanı olmadığı resmen öğrenilmiştir.
Netice olarak;
a. Cathine maddesinin 5 mg eşik üstü pozitif olarak tespiti yapılan sporcu Kerem Gönlüm’ün, savunmalarında belirttiği ve kendisinin kamuoyunda bilinen olumlu imajı çerçevesinde konu incelendiğinde dahi, FIBA Dopingle Mücadele Kuralları içerisinde sporcunun vücuduna giren ve vücudunda bulunan her türlü yasaklı maddeden ötürü sorumlu olacağı prensibi çerçevesinde, kendisi, Dopingle Mücadele Kurallarının ihlali nedeniyle suçlu bulunmuştur.
Buna göre; FIBA’nın dopingle mücadele kurallarının 10. Maddesi uyarınca; bir turnuva sırasında veya kapsamında gerçekleşen bir dopingle mücadele kuralı ihlali halinde, I) sporcunun o Turnuvada elde ettiği tüm madalyalar ve ödüller geri alınır ve II) madde 10.4 ve madde 10.5’te öngörülen cezanın kaldırılması veya indirilmesine veya madde 10.6’da öngörülen cezanın artırılmasına ilişkin koşulların yerine getirilmiş olması halleri dışında, ilk ihlalde iki yıl hak mahrumiyeti cezası verilir.
Kerem Gönlüm ile ilgili olayda, sporcunun ilk doping kuralı ihlali olduğu göz önüne alındıktan sonra FIBA dopingle mücadele kurallarının 10.4. ve 10.5. maddelerindeki cezaların kaldırılması veya indirilmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığı araştırılmıştır. FIBA 10.4’e göre hak mahrumiyeti süresinin kısaltılması veya cezanın kaldırılması için belirli koşulların varlığı aranmaktadır. Bu koşullardan herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda madde 10.4.’e dayanarak cezanın indirimi veya kaldırılması söz konusu olmayacaktır. Madde 10.4.’te belirtilen koşullar:
I. Doping kuralı ihlaline sebep olan maddenin WADA tarafından yayımlanan Belirlenmiş Maddeler listesinde yer alması,
II. Sporcunun, Belirlenmiş Maddenin vücuduna nasıl girdiğini ortaya koyması,
III. Sporcunun, Belirlenmiş Maddenin performansını artırma veya performansı artırıcı bir maddenin kullanımını gizleme amacını taşımadığını ortaya koymasıdır.
Kerem Gönlüm’ün durumu madde 10.4. çerçevesinde incelendiğinde; “cathine” maddesinin WADA’nın Belirlenmiş Maddeler listesinde yer aldığı görülse de sporcunun, bu maddenin vücuduna nasıl girdiğine ve bu maddenin sportif performansını artırma veya performans artırıcı bir maddenin kullanımını gizleme amacını taşımadığıyla ilgili olarak Disiplin Kurulu’na sunduğu bilgi ve belgeler incelendiğinde, hernekadar sporcu bu maddenin vücuduna ne şekilde girdiğini ortaya koyamıyorsa da, bu maddenin niteliği, aynı anda diğer bir takım arkadaşında bu az rastlanan (eşik altı miktarda) maddenin bulunmasını, 2. sporcunun da benzer şekilde, bilgi ve iradesi dışında hayretle bu durumu karşılaması noktasının dikkate alınması, bu çok özel ve kendisine has ve Talimatlarda yer almayan durumun, geçmişi son derece temiz olan Sporcu Kerem Gönlüm açısından değerlendirilerek, bu özel sebeple ceza miktarında takdiren indirime gidilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
b. Efes Pilsenli diğer sporcuda da; aynı anda, aynı şekilde, aynı adli ve doping anlamında yasaklı olan belirlenmiş maddenin eşik altı değerde bulunmasının, organize bir suçun varlığına hükmetmeye yeterli olamayacağı kanaatine varılmıştır. Yine FIBA kuralı içersindeki “Teşebbüs” kriteri değerlendirilmiş, “teşebbüs” için, Ceza Mevzuatı içerisinde suça esas fiilin “tamamlanmamış olması” ve “suç kastının bulunması” kriterlerinin bu olayda bulunmadığı, fiilin tamamlandığı, yani maddenin içilip vücutta tespit edildiği ancak suç kriterinde yazılı 5 mg eşiğinin altı olduğu, kasıt unsurunun ise belirlenemediği düşüncesiyle, “teşebbüsün” de vaki olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenlerle WADA ve FIBA kuralları dahilinde de herhangi bir suçun varit olmadığı kanaatine varılmıştır.
c. Efes Pilsen Kulübü açısından konu değerlendirildiğinde, önemli oyuncularından ikisinde az yada çok miktarda ve eşanda adli ve doping anlamında yasaklı maddeye rastlanmıştır. Bu madde bilinen, satılan, piyasada rastlanan bir madde olmadığı gibi, “cathine” dünyada belli yerlerde bulunmakta hatta ülkemizde bilinmemekte ve tanınmamaktadır. Yapılan teste idrarlarında bu madde bulunan sporcular, geçmişleri temiz kişilerdir. Her ikiside hayret ve infial içindedirler. Milli sporcu Kerem Gönlüm’ün vücuduna giren maddeyi bilmesi gerektiği yanında uluslararası ve ulusal anlamda defalarca testlere tabi tutulduğu, geçmişinin tertemiz olduğu, kendisinin 32 yaşında ve halen 3 yıllık kontrat imzaladığını, büyük bir ihtimalle son kontratı olabileceğini, bu süreçte böyle bir girişiminin mantıksal olarak dahi izah edilemeyeceği yönündeki savunmasının tutarlılığı açıktır. Diğer taraftan, rakip Kulübün iddiaları da incelendiğinde, cathine maddesinin kura ile belirlenen her iki oyuncuda da eşanda bulunması, diğer oyuncular içinde söz konusu olabileceğini akla getirmekte, hatta sporcuların “farkında olmadıkları” yönündeki ısrarlı savunmaları dikkat çekmektedir. Bu hususta Efes Pilsen Kulübü’ne yazılı soru yöneltilmiş, ancak olayı izah edecek şekilde net ve tatmin edici bir cevap alınamamıştır.
Sonuçta, taraflardan bir kulübün oyuncularında bu tip maddelere rastlanması, performansa ve müsabakanın sonucuna etki edecek sözkonusu Kulüp takımının başarısına “haksız ve adaletsiz” olarak katkı yapacaktır. Ancak bu tezin yargılama neticesi kabul edilmesi için somut veri ve delillerle desteklenmesi hukuki bir zorunluluktur. Yapılan derinlemesine araştırma ve kovuşturmalarda Efes Pilsen Kulübü’nü “kasten” bu tip çalışma içinde olduğuna dair somut delile rastlanmamıştır. Bununla birlikte, eğer sporcular bunu yapmamış ise, yardımcı personel ve diğer sorumlular yapmadıysa, bulunması mümkün olmayacak kadar zor olan “cathine” maddesini sporcuların açık yiyecek yada içeceklerle aldıkları, son olarak akla gelecek ihtimaldir.
Büyük bir organizasyon olan Efes Pilsen Kulübü’nün yeterli önlemleri almadığı, sonucunda şampiyonluğu etkileyen müsabakalarda bu tip tartışmalara yol açtığı bir kısım sporcuların da şaibe altında kaldığı ve Türk Basketboluna dolaylıda olsa zarar verdiği düşünülmelidir.
Yukarıda yazılı kanaatlerle;
1) Sporcu Kerem Gönlüm’ün idrar tahlilinde (A) ve (B) numunesinde aynı yasaklı madde olan belirlenmiş maddeler sınıfındaki Cathine’nin 5 mg eşik üstü olarak bulunduğu ve vücuduna nasıl girdiğini ispat edemediği dikkate alınarak kendisinin Disiplin Yönergesi’nin 32. Maddesi ve Dopingle Mücadele Yönergesi, Basketbolda Dopingle Mücadele Yönergesi Eki Cezai Yaptırımlar 6. Maddesi ile FİBA Dopingle Mücadeleye Dair Kurallar, İç Tüzüğü’nün 10.4 ve 10.12. Maddeleri gereğince, tedbir tarihi olan 10.08.2009 tarihinden başlamak üzere yukarıdaki (a) paragrafında belirtilen sebeplerin de dikkate alınması, bilhassa bulunan maddenin “belirlenmiş madde” niteliğinde olması sebepleriyle; BİR YIL HAK MAHRUMİYETİ ve 10.000.-TL PARA CEZASI ile tecziyesine, bu cezanın FIBA Dopingle Mücadeleye Dair Kurallar’ın 10.10.1. Maddesi uyarınca, kendisinin ceza süresinin son üç ayına kadar kulüp aktivitelerine katılmamasına ve FİBA Dopingle Mücadeleye Dair Kurallar’ın 10.10.3. maddesi uyarınca kendisinin sporla ilgili olarak aldığı tüm mali ödemelerin ve yardımların durdurulmasına ve FİBA Dopingle Mücadeleye Dair Kurallar’ın 10.1. maddesi uyarınca kendisinin lig şampiyonluğu sonucunda aldığı ödül ve madalyaların TBF’ye iadesine,
2) Efes Pilsen Kulübü’nün yukarıda (c) bendinde de belirtildiği gibi; yeterli önlemleri almada “ihmali ” bulunduğu, sonucunda şampiyonluğu etkileyen müsabakalarda bu tip tartışmalara yol açtığı, bir kısım sporcuların da şaibe altında kaldığı ve nihayet Türk Basketboluna dolaylıda olsa zarar verdiği kanaatine varıldığından, Disiplin Yönergesi’nin 32. Maddesi, TBF Dopingle Mücadele Yönergesi eki cezai yaptırımlar 4. Maddesi gereğince; Efes Pilsen Kulübü’nün anılan şekilde “ihmali” nedeniyle 30.000.-TL PARA CEZASI ile tecziyesine,
Ceza Kararının, ilgili Yurt İçi ve Yurt Dışı Kurumlara bildirilmek üzere TBF Başkanlığı’na sunulmasına,
İşbu kararın ilgililere tebliğine, Disiplin Yönergesinin 51. Maddesi çerçevesinde para cezasının 30 gün içerisinde ödenmesi gereğinin bildirilmesine oy birliği ile karar verildi.
