Artık 3 sayılık basket atmak eskisi gibi kolay olmayacak. Topla içeri iyi dalabilen ve özellikle dipten iyi şut atan oyuncuların değeri artacak.
Yeni kurallar Kerem Tunçeri, Mirsad Türkcan, Oğuz Savaş, Radoslav Rancik ve Ender Arslan gibi oyuncuların yıldızını daha da parlatacak.
BU sezon ilk kez uygulamaya konulan yeni kuralların en önemlisi, 6.25 metre olan 3 sayı çizgisinin 6.75 metreye çıkması… “Ne var canım bunda, 50 santimcik uzaklaşmış” diye düşünürsek fena halde yanılırız, çünkü bu değişiklikle basketbolda hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Artık takımlar ‘her şeyden yarım yapanlar yerine işinde uzmanlaşan’ oyuncuları tercih edecek.
Şimdi gelin, bir basketbolcu için KÜÇÜK ama basketbol tekniği açısından BÜYÜK değişikliğe yol açacak olan bu 50 santim nelere etki edecek inceleyelim. (Düşüncelerimizi daha rahat aktarabilmek için her konuya bazı oyuncu örnekleri vereceğiz).
1-SAVUNMA YÜKSELECEK
Doğal olarak hücum takımı 3 sayı çizgisinin dışına yerleşecek, Savunma, bu durumda yükselerek potadan uzaklaşacak. Basketbolda 20-25 santim çok önemli mesafelerdir. Potadan ve birbirlerinden yarım metre uzaklaşan savunma oyuncuları arasında ciddi mesafeler oluşacak. Bu boşluklardan faydalanıp savunmayı delmek (penetre) kolaylaşacak. 6.25 metrede birbirlerine yakın duran kalabalığın içine topla dalmak zorken, 6.75 metrenin iyi penetre edebilen oyunculara FERAHLIK getireceğini söyleyebiliriz. Bu oyuncular savunma dengesini bozduğu için aranır olacaklar.
Örnek: Kerem Tunçeri, Ender Arslan (Efes Pilsen), Haluk Yıldırım, Tutku Açık (GS Cafe Crown), Roko Ukic (FB Ülker), Mire Chatman (BJK C.T.).
2-PİVOTLAR RAHAT TOP ALACAK
Sahanın uzun oyuncularının yani potaya yakın oynayan 5 numaraların top almaları rahatlayacak. Yardım mesafesi uzadığı için, yol-zaman korelasyonu pivot oyuncusunun avantajı olacak. Çember altında 1’e 1 kalan uzun, eğer iyi pivot hareketlerine sahipse, savunmayı ciddi şekilde yıpratacak. Aynı zamanda dışarıya iyi pas çıkaran uzunlar daha aranır olacak.
Örnek: Oğuz Savaş (FB Ülker), Lance Williams (Banvit), Asım Pars (Mersin BŞB), Fedor Nikholitov (BJK Cola Turka), Hüseyin Beşok (A.Petkim).
3- ŞUTÖRLER KÖŞEYİ DÖNECEK!
Savunmayı yıpratan uzunu 1’e 1 durduramayan savunmalar, dışarıdan yardım getirmeyi denediğinde, içerden dışarı verilecek pas ve ekstra paslarla boş adam bulunacak. Bu hücum oyuncusu şutu iyi yüzdeyle soktuğu anda değeri artacak. Detay gibi gözükse de, pivota giden yardımların, bir süre sonra köşelerden yapılması tercih edilecek. Saha boyutları yeterli olmadığı için köşelerdeki çizgiler 6.25 metre olarak kalmış durumda. Yol-zaman ilişkisi burada devreye girdiği için koçlar dipten yani köşelerden yardımı tercih edecek. Zaten potayı yandan gördüğü için, genelde köşeden atılan şut yüzdeleri düşüktür. Bu faktör de yardımın köşelerden yapılmasını cesaretlendirecektir. Kısacası diplerden şut sokan forvet, arabasını yeni sezonda yenileyebilir!
Örnek: Evren Büker (GS Cafe Crown), Bekir Yarangüme (BJK Cola Turka), Cenk Akyol (Efes Pilsen), Serkan Erdoğan (M.Alicante).
4- ŞUTÖR 4 NUMARA
Eski kuralda, sahanın ikinci en uzunu, yani 4 numaralı pozisyonda oynayan oyuncunun şut sokabilmesi yeterli oluyordu. Ancak değişen kural, uzaklığı nedeniyle hem 3 sayılık şut yüzdesini dü-
şürecek hem de savunma yaklaştığında 3 sayı isa-beti korkusuyla oyuncuyu atıştan vazgeçirecek.
İşte bu durumda, penetre edebilen 4 numaralar değer kazanacağı için geç emekli olacaklar.
Örnek: Radoslav Rancik (GS Cafe Crown), Mirsad Türkcan, Darjus Lavrinovic (FB Ülker).
5- 3 SAYI AZALACAK
Çizgi yakın olduğu için Avrupa’da her 3 hücumun 1’i, 3’lük atış oluyordu. Bu oran NBA’de 5’e 1. Hatta ülkemizde bazı disiplinsiz takımlar, atışlarının yarısını 3’lük olarak kullanıyordu. Avrupa liglerinin 3 sayı ortalaması, İspanya (37) hariç yüzde 35. Çizginin uzaklaşması bu oranı doğal olarak düşürecektir. Şimdi en önemli yere geldik. Yine Avrupa’da 2 sayı yüzde ortalaması 53’lerde. İstatistik diyor ki; eğer 3 sayı yüzdeniz 36 ve yukarısı değilse ve siz hala 3’lük atıyorsanız yanlış yapıyorsunuz.
6-1-2-2 DEĞİL 2-1-2 OYNAMALI
Genellikle uygulanan 1-2-2, yani 1 guard, 2 forvet, 2 alçak post şeklinde diziliş ile hücum etmeyi tercih eden koçların işi biraz zorlaşıyor. Bu hücum dizilişinde, savunmayı delmek için bulunacak boş alan kolay değil. Ama 2-1-2 yani, çift guard, 2 dip çizgiye yakın forvet ve 1 post veya pivot ile hücum etmek, savunmayı delmek açısından çok daha kolay ve efektif olacak.
7- OYUN TEMPOSU ARTACAK
Savunmanın potadan uzaklaşması, belki de ilk perdelemede veya ikincisinde atış bulunmasına neden olacak. Acele değil ama erken atışlar top kullanma adedini artıracak ve böylece tempo yükselecek. NBA’de (kabaca) ortalama 82, Avrupa’da ise 57 olan bir maçtaki top kullanma sayısı, bir tek NBA’in disiplinsiz basketboluna ve ilave 8 dakikaya bağlanamaz. Bu aynı zamanda 7.25’lik çizginin getirdiği bir gerekliliktir.
8- 1’E 1’DE İYİ OLAN YAŞADI
2 guardlı, 2 forvetli ve tek pivotlu dizilişte, hücum için bir başka avantaj, yardımın zorluğu. Eskiden herhangi bir oyuncunun savunma zafiyeti, takım savunması, rotasyon ve yardımlarla çözülebiliyordu. Artık yardım aslanın ağzında çünkü yardıma gidildiğinde geri dönülecek mesafe arttı. Bu durumda 1’e 1 adamına geçilmeyen savunma oyuncusuna gün doğdu. Koçlar savunmada geçilmeye tahammül edemeyecek.
Örnek: Ömer Onan (FB Ülker), İnanç Koç (Tofaş), Soner Şentürk (Bornova Belediye), Caner Topaloğlu (GS Cafe Crown), Sinan Güler (Efes Pilsen)
9- PİVOT SAVUNMASI ÖNEMLİ
Teke tek pivotu savunabilen takımlar yardım getirmek zorunda kalmadığı için, herkes kendi adamında kalacak ve savunma, rotasyon ve yardıma gitmenin dezavantajlarını yaşamayacak. Bu nedenle belki de en önemli nokta olan 1’e 1 pivot savunması maçın kaderini belirleyecek. Uzun savunmasını iyi yapan, yardım ihtiyacı hissetmeyen oyuncular değerlerine değer katacak.
Örnek: Kerem Gönlüm (Efes Pilsen), Kaya Peker (FB Ülker), Fatih Solak (Türk Telekom), Ermal Kurtoğlu (GS Cafe Crown).
10- İKİLİ SIKIŞTIRMA ARTIK RİSKLİ
Pick and roll (perdeleme ve devrilme) hücumuna alınacak önlemlerden biri ikili sıkıştırmadır. 3 sayı çizgisinin dışında yapılan bu ikili sıkıştırma potadan çok uzakta kaldığı için, sıkıştırmaya giden uzun oyuncunun, pota altına devrilen adamını tekrar bulması oldukça zorlaşacaktır. Bu durumda ÇABUK uzunlar, sırf bu nedenle aranır olacaktır.
Örnek: K. Gönlüm (Efes Pilsen), Furkan Aldemir (P.Karşıyaka)
