Basketbolumuzda en çok tartışılan konu: Niçin altyapıdan yeterli sayıda elit oyuncu çıkaramıyoruz ve buna bağlı Türk oyuncularımızın aldığı süre niye yetersiz? Son yıllarda Avrupa basketbolunu, elit oyuncu yetiştirmesi ve NBA’e her yıl 4-5 basketbolcu vermesiyle Fransa’nın domine ettiğini söyleyebiliriz. Bu yıl hariç geçtiğimiz iki yıl 1. tur birinci sırayı iki Fransız oyuncunun alması bunun bir örneği. Milli takım seçmeleri bir problem oluyor. Üst düzey 18-20 oyuncuları var. Seç beğen al. Bu seviyelere nasıl geldiler? Özetleyeyim.
Ben Türk altyapı antrenörlerinin en az Fransızlar kadar bilgili olduğunu biliyorum ve bizzat şahidiyim. Sabır ve program eksiğimiz var. Oyuncularımızın atletik kabiliyeti onlardan bir kademe aşağıda. Şimdi bunları açayım. Onlarda tam manasıyla basketbol eğitimi 10-11 yaşında başlıyor. Takımların yalnız altyapıyla ilgilenen bir fizik koçu var. Sahada testler çok önemli. Bütün oyuncuların kaydı tutuluyor. Ayda bir sağlık ekibine brifing veriliyor. Sağlık muayenesinde bizden farklı olarak diş sağlığı ve ayak bakımı önemli. Diş probleminin başta tendinit olmak üzere çok sayıda sakatlığı tetiklediği biliniyor. Ayak bakımı ve özel tabanlığa her sporcunun ihtiyacı olduğu ve spor hayatı boyunca kullanması gerekiyor. Çoğu altyapı takımı ikili oyundan kaçınıyor. Pas çalışmaları, topsuz oyun ve tempo çalışmaları daha ön planda. Bizim oyuncularımızın en büyük eksikleri bunlar değil mi? Mekanik olarak oyuncularımıza şutu öğretiyoruz. Ama doğru yerde boş atışı bulmak için iyi pas, topsuz oyun ve yüksek tempo gerekmez mi?
Gelelim 2. aşamaya; A takım seviyesine ulaşacağını düşündüğünüz oyuncuya fizik açıdan hazırsa nasıl proje yapacaksınız? Ben genelde 3 yıllık plan yapılmasını savunanlardanım. 1. yıl genç oyuncu A takımla antrenman yapar. Deplasmanlara gelir, o havayı solur ama genelde oynamaz. 2. yıl 5-10 dakika arası süre alır. 3. yıl ise forma savaşına girer ve oyun süresini kendi elde eder. İşte sabır faktörü burada devreye girer. Hazır olmayan bir oyuncuyu sahaya atmak ona iyilik değil kötülüktür. Bu örneklerle saptanmıştır. Hazır olmadan bir yıl erken NBA’ya giden oyuncular yaşadıkları sakatlıklardan dolayı sorun yaşamışlardır. Beraber çalıştığım Rodrigues Beaubois ve Killian Hayes buna en iyi örneklerdir. Rodrigues 27-28 yaşında kendini buldu. Genç Killian ise çok üst sıralardan seçilmesine rağmen halen boşta.
ERMAN KUNTER / CUMHURİYET
Altyapılarda teknik olarak pek sorun yok ama başka ciddi sorunlar var, altyapı koçlarının gelişimi ve geçim dertleri, gelişmeden çok parayı düşünen oyuncular ile aileleri, her yerden çıkan menajerler gibi. Şimdi onlar için tek hedef abd’ye gidebilmek orada herkes eşit, iyi olan oynar, para da çok, bizdeki gibi ne olursa olsun yabancılar oynar da yok. Yıl 2026 olacak hala altyapı seçmelerinde şu yaşta şu boy kriteri var sonra takımlarda boyu 1.90 altında bir sürü yabancı var. Hal böyle olursa Türk oyun kurucu nasıl yetişsin? Ayrıca gençler A takıma çıktıklarında formayı nasıl alacaklar, tüm krediler yabancılara veriliyor, en kritik anda sahada olup her topu onlar kullanıyor, topu getiren, şutu atan hep onlar. Çifte standart uygulanıp haksız rekabet ortamı yaratılan bir yerde istisnalar hariç Türk oyuncu yetiştir, gelişir mi? Kendini düşünen bencil ve kibirli koçlar ile para derdindeki yöneticilerce şevk ve hevesleri kasten kırılmış oyuncu kendini nasıl basketbola versin? Son 10-15 yılda anlı şanlı, güya Türk olan koçlar kimlerin gelişmesine katkıda bulunup, yıldız yapmış, Türklerin mi yabancıların mı? Bunlardan biri kimleri haksız yere basın önünde ağır eleştirip kadro dışı bırakmış, kimleri bırakmamış mesela? Aynı zat eurolig’de kaç Türk oyuncuya kaç dakika süre ve şans vermiş? Nba’den gelenler hariç tabii. A milli takıma bakın, biri devşirme, Adem, Kenan, Ercan,Cedi sonradan Türkiye’ye gelme. Milli formayla sırp tv’sine sırpça röportaj verenler de onlar. Fb,Efes eurolig’de, eurocup ve bcl’deki diğer Türk takımlarında son 10 yılda kaç Türk oyuncu kaç dakika, hangi istatistikle oynamış? Federasyonun da bu işlerde sorumluluğu çok tabii de çok övdükleri Bgm’ye ambulans almayan, maaşlı sağlık ekibi bulundurmayan, bu yüzden bir velinin göz göre göre vefat etmesine sebep olan, dopingden kariyeri biten, kanun kaçaklarıyla poz veren, milli formayı parayla,primle giyen, siyasi güçle, yaratılan korku imparatorluĝuyla başkan olup federasyon yönetenlerden ,Bsl’de 7, Tbl’de bile 2 yabancı kuralı getirenden, şaibeli eski bakanlarla maç izleyenden ne beklenir ki? Ülkenin ekonomik ciddi ve hazin durumu ister istemez takımları Türk oyunculara yönlendirecek tabii ucuz ve kalitesiz yabancıları tercih etmezlerse. Takımlar 2 sene Türk oyuncu ağırlıklı oynasınlar görelim bakalım neler oluyor da bunu kim,nasıl yapacak?